Tuesday, December 23, 2008

Stay alive sa tuig sa mga toro


Bag-uhay lamang tulo ka mga kinabuhi ang dyotay makalas gumikan sa pagkaon niini og gi-andam nga cake ug pansit atol sa ilang pagpahigayon og Christmas party.

Ang mga biktima giilang sila si Divina Evangelista, 20; Angelina,16 ug Felipe, 12, kinsa pulos molupyo sa Isla Verde Boulevard, Bacolod City.

Nunot niini ang Department of Health (DOH) rehiyon 11 gilayong mipaggawas sa ilang health advisory ngadto sa publiko sa nasampit nga siyudad aron dili na masubli ang natagamtaman sa tulo ka mga bata.

Dinhi usab sa rehiyon 10, ang Department of Trade and Industry (DTI) dunay pahimangno sa publiko batok paglikay sa pagpalit og mga pagkaon sa nagkadaiyang merkado nga substandard kon expired na usab.

Sa interbyu sa Brigada News kang Ma. Ellesa Pabillore, DTI Provincial Director sa lalawigan sa Misamis Oriental, siya mikanayon nga kung barato ang presyo sa mga pagkaon, angay nang matahap ang katawhan.

Gipunting pa niini ang pagpunsisok sa mamalitay atol sa ulahing adlaw kon rush day.

Busa ang DOH misubli pagpagawas sa ilang health advisory pinaagi sa ilang website.

Kining pahinumdom dili lamang nagpunting alang sa pagkaon, apan kini gilangkoban sa tanang pagabuhaton atol sa pasko ug bag-ong tuig sama sa;

1. Planuhon pag-ayo kauban ang pamilya ang mga pagahimuong aktibidades sa pasko. Pinaagi niini malikayan lugar ang hilabihang stress kon kakapoy kung mosangko sa tensyon ang maong aktibidad.

2. Panalipdan nimo imong kaugalingon ug pamilya batok sa dautang klima. Lugar ug dunay magkasakit sa inyong pamilya, angay dunay naka-andam nga mga tambal batok sa mga sakit sama sa ubo, trangkaso, sip-on ug uban pa. Lugar og dili matabang magpa-konsulta sa labing-duol nga health center.

3. I-andam ang balanseng pagkaon sa Noche Buena ug Media Noche. Ang pagkaon og balanse ang makatampo sa tawo nga magpabiling himsog ang panglawas ug mahilayo sa ubay-ubay nga mga balatian. Make sure that vegetable and fruits are on the table together with your traditional ham and queso de bola.

4. Magbinut-an, mag-relax ug magmahigugmaon. Love lugar, mao nang importante sa tanan. Natawo baya ta because of love. Pagkaon og mga masustansiyang pagkaon matag adlaw dili lamang panahon sa pasko magpalit og mga prutas, kay pangpa-buenas lugar.

5. Inom daghan tubig. Inom gyud og daghang tubig, apan ilimnong makahubog, dyotay ra. Ang tubig universal solvent, makatampo aron maglihok pag-ayo imong mga ka-unoran.

6. Tulog ensakto. At least 8 hours a day ang kinahanglan sa tawo matulog. Lugar og duna kay gika-ibgan, i-abay lang na sa imong damgo aron pulos mo magmalipayon. Dunay ensaktong tulog, may ensaktong panghuna-huna pagmata.

7. Likay sa nagpunsisok nga dapit. Pinaagi sa pagpunsisok, posibleng matakboyan ka og mga bacteria nga maoy hinungdan nga magkasakit ka unya. Ang kahamogaway maoy makatampo aron kanonay ‘patsada’ atong panglawas.

8. Gamit og environment-friendly Christmas decors. Décor nga dili maka-disgrasya. Ayaw pud og hinambog sa hilabihan nimo kamahal nga mga sugang dagitabnon, tingali mobusikad ug makadaut na hinuon. Ang sobra hiposa alang sa 2010.

9. Palit og dulaan nga dili hait ang tumoy. Alang sa mga bata aron dili sila masamaran. Bantayan sab nga dili matulon.

Sa laktod ang usa sa gihatagan pagtagad pag-ayo sa DOH matag tuig ang dili paggamit og pabuto sa pasko. Daghan man lugar mahimo nga mahimong saba ang atong pasko sama sa pagpatik-patik sa lata. Inyong mga kaldero nga guba, hala lampos-lamposa, kay lugar og mag-away mo ni mister sunod tuig wala na siyay magamit. Kinomedya ra

Stay alive and whole for the coming year!

Friday, December 12, 2008

Another round of rollback; Big 3 deadma

Alas dos sa hapon kagahapon, Disyembre 11 mipakunhod na usab og P3 sa presyo sa diesel ang pipila ka independent players, kini gilangkoban sa Seaoil Philippines, Eastern Petroleum ug Flying V.
Nunot niini, nadugangan karon ang kalipay nga gibati sa ordinaryong mga drayber ilabina ang pagpasamada lamang ang ilang gisaligan sa inadlaw-adlaw nga pangabuhi.
Gawas sa P3 nga rollback sa diesel, nipakunhod usab sa piso matag litro sa gaas kon kerosene ang nasampit nga mga kompanya.
Si Glenn Yu, presidente sa Seaoil nagkanayon, rason lamang sa nasampit nga rollback ang padayong pagkunhod sa presyo sa lana sa kalibutanhong merkado.
Samtang si Flying V spokesman Joey Cruz, miingon usab nga P3 ang ilang ikunhod sa presyo sa gasolina samtang P1 usab sa krudo.
Sa ingon ani lugar nga sitwasyon, dili malalis nga maglibog gyud ang publiko nganong ang big three nga gilangkoban sa Pilipinas Shell, Chevron Philippines (kanhing Caltex) ug Petron Corporation wala man misubay sa maong lakang.
Another round na pud ba kaha kini sa pagpangilad ngadto sa publiko?
Sa interbyu sa Brigada News ngadto kang Carli Gun, manager sa usa ka Petron Corporation ning siyudad sa Cagayan de Oro, siya mikompirmar nga wala pa silay nadawat nga mando gikan sa ilang labaw sa nasyunal kung mo-abay ba sila sa bag-uhay nga rollback nga gihimo sa tulo ka independent players.
“As of this day wala pa mi advised gikan sa among labaw nga mopatuman og another rollback sa presyo sa among gasolina o gaas, depende kana sa among sales representative”, siya mikanayon.
Well, sa ingon ani lugar nga puntoha imo nang mamatikdan ang hilabihan kadugay kung mopakunhod na gani og presyo sa ilang mga produkto, apan kung mopa-usbaw na gani kini, paspas pa sa kilat.
Di lamang dugay gituki usab sa hawanan sa konseho ning siyudad sa Cagayan de Oro ang unfair kon dili makatarunganon nga pagpatuman og rollback sa tatlo ka dagkung kompanya sa lana.
Imbes nga singko ang angay untang ipatumang rollback, ila pa lugar gidaginot ang P2.50, diin gikasuko pag-ayo sa pipila ka mga kagawad sa dakbayan.
Subay niini, si Councilor Ramon Tabor, chairman sa committee on laws and rules sa konseho mipanday og ordinansa labot sa paghatag og silot niining tulo ka dagkung kompanya sa lana kung masayrang nangilad sa katawhan gumikan sa dili haom nga implementasyon sa rollback.
Usa sa mga silot nga nakalatid sa maong ordinansa ang pagtangtang sa ilang mga lisensya nga mo-operate sa ilang patigayon dinhi sa syudad.
Dihang gipangutana matud pa ang tulo ka independent players nganong mipatuman sila og laing rollback ning panahona, ang ilang tubag, may mga higayong dali ra usab sila mopakunhod sa ilang presyo gumikan finished product na matud pa ang ilang produkto, itandi sa big three nga kinahanglan pang mo-agi sa refinery.

Thursday, December 11, 2008

Pasko'ng Layo sa Hinigugma

15 ka adlaw nalang ayha saulogon sa katawhang Pilipinhon ang mabugnayng adlaw sa kapaskuhan. Apan, dunay pipila nagbutyag nga daw sama sa nalumutang kagahapon ang maong kasaulogan ning tuiga gumikan sa tumang kamingaw, kini subay usab sa bag-uhay nga miggula nga pagsusi sa Social Weather Station (SWS).
Taliwala niini, dili malalis nga ubay-ubay sa gihapon sa pamilyang Pilipinhon nagkanayon nga mas maayong saulogon ang adlaw sa pasko kung puno sa paghigugma sa isig-kaingon.
Love is really special gift for us this Christmas. Yes! husto kana nga panglantaw, apan ang pangutana unsaon man nimo pagsaulog og pasko nga layo ka sa imong hinigugma?
Unsaon man makalingkawas pagsaulog og mabungahong pasko nga halayo ka sa tawo nga imong gihigugma. Layo ka sa imong pamilya, girlpren o boypren.
Ang mga hanas nga tigduki-duki mitigom sa mga lakang unsaon pagsaulog sa pasko nga layo ka sa imong hinigugma ug mao kini ang namantala pinaagi sa ilang website.
Sigun pa sa mga eksperto, mas maayong magsaulog sa pasko bisan pa man og layo ka sa imong hinigugama kung dunay mga mosunod:
Pagsalig matag usa- Kini matud pa ang labing-mahinungdanong paagi nga ang matag magtiayon makahuna-huna nga ipabiling lig-on ang ilang kahamogaway sa relasyon, nunot sa ubay-ubay nga mga sulirang gisagubang ilabina layo sa matag-usa.
Komunikasyon- Kinahanglan nimong motawag matag libre ang oras sa imong trabaho aron malig-on sa hingpit inyong relasyon. Communication is very vital in any relationship because it is where you can get reassurance with your love for one another.
I-istablisar ang rules ug parameters sa usa ka relasyon- Matag-usa kaninyo kinahanglang mosulti sa angay mahitabo sa inyong relasyon. Kini matud pa ang maayong paagi aron malikayan ang dili pagsinabtanay kon misunderstandings and mistakes.
Ipadayag imong gibati- Don’t be afraid to express your feelings. Sa ka-moderno sa panahon karon dagha’g paagi pagpagawas sa imong gibati. Mahimo kining ipadangat pinaagi sa call, text, fax or email. Chat pwede lugar!
Tugutang makahibalo sa impormasyon ang matag-usa- Sumala pa sa mga eksperto, keeping each other informed of what is happening in your life usa ka maayong paagi aron magpabiling himsog ang inyong relasyon.
Padad-ig mga regalo- Luyo nga dili ka makapagawas sa imong gibati personally mahimo kang makapadala og mga regalo sa imong hinigugma. Pinaagi niini, makahuna-huna ang imong partner nga usa ka ka romantiko o lambing kon sa mga babaye.
Likayan ang huhungihong- Ang pagduda matag-usa makadaut sa relasyon, ilabina ang gitawag nga selos. If you want your bond to stay strong, you must trust your partner.
Surpresa- Wala man nimo mahimo pagsurpresa niadtong kanonay mo magkita sa imong partner, makapadangat kana sa iyang paboritong regalo aron molig-on pagsamot ang inyong paghinigumaay karong aldaw sa pasko.